HISTORIA - REKONSTRUKCJE - ODTWÓRSTWO HISTORYCZNE - HISTORIA OŻYWIONA 1792-1831

środa, 18 marca 2015

Kurtka mundurowa piechoty i artylerii Królestwa Polskiego 1815-1831 - objaśnienia do schematu



Po opublikowaniu przeze mnie formy kurtki piechoty liniowej wz. 1815 pojawiły się pewne wątpliwości co do „historyczności” wzoru. Powołano się przy tym na artykuł I. E. Ulianova «Главный всей армии закройщик» В.А. Хорунжевский и его «Выгодное кроение амуничных вещей» 1818 года argumentując, że mundury rosyjskie i polskie w tamtym okresie były zunifikowane. Po części jest to prawda, jednak w wojsku polskim w latach 1815-1830 zachował się (poza znakami, które były polskie) jeden bardzo charakterystyczny element. Była to kurtka kroju polskiego – zupełnie inna niż kurtki stosowane w armii rosyjskiej, francuskiej, czy pruskiej. Forma, którą rozrysowałam, powstała na bazie materiałów zgromadzonych w czasie przeglądu kurtki podchorążego artylerii z Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie oraz zamieszczonych w poprzednim wpisie rysunków. Myślę, że schemat został rozrysowany w możliwie najlepszy sposób, oczywiście w trakcie szycia munduru trzeba się liczyć z ewentualnymi korektami związanymi z budową ciała. Jedyne, co można uznać za błąd, to rozrysowanie przednich wyłogów jako oddzielnych elementów. Uwzględniłam tutaj okoliczności związane z oszczędnością materiału i łatwiejszym rozplanowaniem na kawałku sukna mniejszych elementów. Postanowiłam to jednak skorygować, dlatego jeszcze raz zamieszczam schemat jednocześnie podmieniając go w poprzednim poście. Ponadto przedstawiam proces powstawania formy – mam nadzieję, że to rozwieje wszelkie wątpliwości, co do jej prawidłowości.



W artykule I. E. Ulianova zamieszczone zostały wykroje rosyjskich kurtek mundurowych i płaszczy różnych formacji z roku 1818. Po analizie rysunków stwierdzam, że ukazują one sposób rozplanowania poszczególnych elementów munduru na suknie w trakcie krojenia, a ich kontury poprowadzone są orientacyjnie. Najprostszym sposobem sprawdzenia czy wykrój trzyma proporcje jest zrobienie jego papierowej formy. 

Na zdjęciu znajduje się wycięta przednia część kurtki rosyjskiej.



 Jak widać na kolejnych zdjęciach – wykrój w takiej postaci w ogóle się „nie składa”. Pomijam już za małe wycięcie na rękaw. Dlatego niestety nie da się wykorzystać rosyjskich materiałów do przygotowania wykroju kurtki polskiej. 


Zatem wracając do polskiego zabytku, który posłużył mi za pierwowzór, próbna forma kurtki przedstawia się następująco:




 Z tych części powstał model, który jeszcze dopasowałam tak, aby poszczególne elementy ze sobą grały. Jak widać wyłogi zostały wycięte z jednego kawałka razem z przednią częścią kurtki.

Jeśli chodzi o poły munduru - najbardziej charakterystyczną część wykroju kurtki polskiej - to fałdy w oryginalnej kurtce z MWP przedzielone wypustką zszyte są ze sobą na płasko, w jednej linii ze szwem na plecach:


 Mam nadzieję, że powyższe objaśnienia ułatwią pracę z wykrojem.

piątek, 13 marca 2015

Kurtka mundurowa piechoty i artylerii Królestwa Polskiego 1815-1831 - schemat (aktualizacja)

Rozrysowałam schemat kurtki mundurowej piechoty i artylerii Królestwa Polskiego. Do przygotowania formy wykorzystałam materiały ze zbiorów Macieja Mechlińskiego (dziękuję za udostępnienie :) ) oraz opracowanie Bronisława Gembarzewskiego na temat munduru muzykantów w latach 1815-1830 w "Broni i Barwie". Poniżej przedstawiam wygląd kurtki mundurowej piechoty na zachowanych ilustracjach z epoki:

Kurtka 4. pułku piechoty liniowej na tablicy L. C. Lexa.

Kurtka trębacza 1. pułku piechoty liniowej na obrazie J. I. Łukaszewicza.

Kurtka 3. pułku strzelców pieszych na planszy z "Rocznika Wojskowego Królestwa Polskiego" z 1824 roku.

Rysunek B. Gembarzewskiego do jego artykułu Przyczynki do historii ubioru muzykantów pułkowych w latach 1815-1830 w piśmie "Broń i Barwa" nr 12 z 1935 roku.


A to opracowana przeze mnie forma kurtki mundurowej 1815-1831: